Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Geopolitiek

Kamer spreekt steun uit voor omstreden CETA-verdrag

Groot deel oppositiepartijen stemt tegen ondertekenen van vrijhandelsverdrag EU met Canada.

Een manifestatie tegen TTIP en CETA in Amsterdam afgelopen juni.
Een manifestatie tegen TTIP en CETA in Amsterdam afgelopen juni. Foto ANP / Marten van Dijl

Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft donderdag zijn steun uitgesproken voor CETA, het vrijhandelsverdrag tussen de Europese Unie en Canada. Naast regeringspartijen VVD en PvdA stemden van de grote partijen alleen oppositiepartijen D66 en CDA voor het verdrag. Onder meer de SP, PVV, ChristenUnie, GroenLinks en SGP stemden tegen.

De lidstaten van de Europese Unie stemmen komende dinsdag over CETA, waarna het verdrag op 27 oktober op de EU-Canada Top in Brussel zal worden ondertekend. Daarna moet het verdrag nog wel door de nationale parlementen van de EU-lidstaten worden geratificeerd. In principe sluit de Europese Commissie verdragen en worden deze gekeurd door het Europees Parlement, maar Brussel koos er in mei voor om nationale parlementen mee te laten beslissen, gezien de gevoelige materie.

Het CETA-verdrag (Comprehensive Economic and Trade Agreement) is net als TTIP, het handelsverdag van de EU met de VS waarover nog onderhandeld wordt, omstreden vanwege afspraken over investeringsbescherming. Dit arbitragesysteem, voorheen bekend als ISDS, maakt het bedrijven mogelijk staten voor een speciaal tribunaal te dagen. ISDS was voorheen een standaardelement in bilaterale handelsverdragen, maar geldt sinds de discussie over TTIP losbarstte als berucht. Met name linkse politieke partijen en veel maatschappelijke organisaties vrezen ondermijning van de soevereiniteit van staten als zij bij nieuwe wetgeving moeten vrezen voor claims van bedrijven.

Lees ook: Geen land zó fel tegen CETA als Oostenrijk

Verdrag op onderdelen aangepast

De Europese Commissie heeft de afgelopen maanden opnieuw met Canada over CETA onderhandeld en aanpassingen gedaan om het verdrag te redden. Zo kwam de commissie met een nieuwe versie van ISDS: het investment court system (ICS), een ditmaal openbaar arbitragehof. Dit onderdeel van het verdag, dat voor veel partijen omstreden blijft, treedt ook pas later in werking. Overige onderdelen, zoals het schrappen van handelstarieven, kunnen wel direct ingaan.

Voor regeringspartij PvdA waren de aanpassingen aan het verdrag voldoende om het te kunnen steunen, zo zei Kamerlid Jan Vos woensdag tijdens een extra Kamerdebat. “Vrijwel alle eisen van de PvdA zijn ingewilligd”, aldus Vos, die hoopt dat alsnog geregeld wordt dat de vakbonden betere toegang krijgen tot het arbitragesysteem ISDS. GroenLinks-Kamerlid Rik Grashoff zei het onbegrijpelijk te vinden dat de PvdA zijn goedkeuring wil geven nu volgens hem “een heel slecht stelsel veranderd is in een iets minder slecht stelsel.”

Lees ook: Handelsverdrag met Canada is nabij